Neşir edildi: Biodegrirlenip bilinýän materiallar instituty
Biodegrirlenip bilinýän materiallar instituty ýakynda mikroplastikanyň zyýanyna ýuwaş-ýuwaşdan üns berilýändigini we degişli gözlegleriň adam ganynda, çykarylyşynda we ummanyň çuňlugynda tapylandygyny habar berdi.Şeýle-de bolsa, gözlegçiler Angliýanyň Hull Yorkork lukmançylyk kolleji tarapyndan geçirilen soňky gözlegde ilkinji gezek diri adamlaryň öýkeniniň çuňlugynda mikroplastikany tapdylar.
“General Environmental Science” inurnalynda çap edilen bu gözleg, diri adamlaryň öýkenindäki plastmassany kesgitleýän ilkinji ygtybarly okuwdyr.
Dem alyş lukmançylygynyň uly mugallymy we kagyzyň awtory doktor Laura Sadofskiý: "Mikroplastikalar adam jesediniň nusgalarynda öňem tapyldy, ýöne bu diri adamlaryň öýkenindäki mikroplastikany görkezýän ygtybarly gözlegiň ilkinjisidir" -diýdi., “Öýkeniň howa ýollary gaty dar, şonuň üçin hiç kim ol ýere baryp biler öýdüp pikir etmedi, ýöne elbetde şeýle etdi.
https://www.idenewmat.com/uploads/%E5%BE%AE%E4%BF%A1%E5%9B%BE%E7%89%87_202204100946181-300dition116.jpg
Dünýä her ýyl takmynan 300 million tonna plastmassa öndürýär, takmynan 80% -i poligonlarda we daşky gurşawyň beýleki ýerlerinde bolýar.Mikroplastikalaryň diametri 10 nanometrden (adamyň gözünden has kiçi) 5 millimetre çenli, galamyň ujundaky öçürijiniň ululygynda bolup biler.Ownuk bölejikler howada, kran ýa-da çüýşeli suwda, ummanda ýa-da toprakda ýüzüp biler.
Mikroplastika boýunça käbir öňki gözleg netijeleri:
2018-nji ýylda geçirilen bir barlagda, plastmassa örtülen adaty iýmitlenenden soň, tabul nusgalarynda plastmassa tapyldy.
2020-nji ýyldaky kagyz öýkeniň, bagryň, dalagyň we böwregiň dokumalaryny gözden geçirdi we öwrenilen nusgalaryň hemmesinde plastmassa tapyldy.
Mart aýynda neşir edilen gözlegler ilkinji gezek adam ganyndaky plastik bölejikleri ýüze çykardy.
Recentlyakynda Wenanyň lukmançylyk uniwersitetiniň alymlary tarapyndan geçirilen täze gözleg, ýylyň dowamynda plastmassa çüýşeli suw içmek, adam başyna 100,000 mikroplastiki we nanoplastiki (MNP) bölejikleriniň kabul edilmegine sebäp bolup biljekdigini görkezdi.
https://www.idenewmat.com/uploads/%E5%BE%AE%E4%BF%A1%E5%9B%BE%E7%89%87_202204100946181-300dition116.jpg
Häzirki gözleg, diri hassalarda operasiýa wagtynda dokumany ýygnamak bilen öýken dokumasyndaky mikroplastikany tapyp, öňki işe esaslanmaga synanyşdy.
Derňew, öwrenilen 13 nusganyň 11-sinde mikroplastikanyň bardygyny we 12 dürli görnüşini tapandygyny ýüze çykardy.Bu mikroplastikalarda çüýşelerde, gaplamalarda, egin-eşiklerde we ýorgan-düşeklerde köp duş gelýän polietilen, neýlon we rezinler bar.ýüp we beýleki önümçilik amallary.
Erkek nusgalarynda aýal nusgalaryna garanyňda mikroplastikanyň derejesi ep-esli ýokarydy.Scientistsöne alymlary hakykatdanam geň galdyran zat, öýkeniň aşaky böleklerinde tapylan mikroplastikleriň ýarysyndan gowragy bilen bu plastmassalaryň peýda bolan ýeri.
Sadofskiý: "Öýkeniň çuň ýerlerinde köp mukdarda mikroplastiki bölejikleri ýa-da bu ululykdaky bölejikleri taparys diýip garaşmadyk" -diýdi.Bu ululykdaky bölejikler çuňlaşmazdan ozal süzüler ýa-da duzaga düşer öýdülýärdi. ”
Alymlar 1 nanometrden 20 mikrona çenli howadan çykýan plastmassa bölejiklerini dem alyp bolmaýar diýip hasaplaýarlar we bu gözleg, dem almagyň bedene göni ugry üpjün edýändigini has köp subut edýär.Bu ugurdaky soňky şuňa meňzeş tapyndylar ýaly, gaty möhüm bir sorag döredýär: Adam saglygyna nähili täsir edýär?
Laboratoriýada alymlar tarapyndan geçirilen synaglar mikroplastikanyň öýjüklere has umumy zäherleýji täsirleri bilen adamyň öýken öýjüklerinde bölünip we görnüşini üýtgedip biljekdigini görkezdi.Emma bu täze düşüniş, onuň täsirleri barada has çuňňur gözleglere ýol açar.
Sadofski: "Mikroplastika adam jesediniň nusgalarynda öň tapyldy - bu diri adamlaryň öýkeninde mikroplastikanyň bardygyny görkezýän ilkinji ygtybarly barlag".“Şeýle hem, öýkeniň aşaky bölegindedigini görkezýär.Öýkeniň howa ýollary gaty dar, şonuň üçin hiç kim ol ýere baryp biler öýdüp pikir etmedi, ýöne anyk şol ýere ýetdiler.Tapylan mikroplastikanyň görnüşleriniň we derejeleriniň häsiýetlendirilmegi, saglyga täsirini kesgitlemek maksady bilen laboratoriýa ekspozisiýa synaglary üçin hakyky dünýä şertlerini habar berip biler. "
"Wrije Universiteit Amsterdam" -yň ekotoksikology Dik Wethaak AFP habar gullugyna "Bedenimizde plastmassa bardygyny subut edýär - bolmaly däl" -diýdi.
Mundan başga-da, gözleg mikroplastikany iýmegiň we dem almagyň bolup biljek zyýanlary barada “barha artýan aladanyň” bellendi.
Poçta wagty: 14-2022-nji aprel